భారతదేశపు సర్ప రాజం: వాసుకి ఇండికాస్ (vasuki indicus) - నాలుగున్నర కోట్ల ఏళ్ల నాటి శిలాజ సత్యం

వాసుకి ఇండికాస్ : నాలుగున్నర కోట్ల ఏళ్ల నాటి శిలాజ సత్యం

అపార శక్తి, అనంత చరిత్ర: నాలుగున్నర కోట్ల ఏళ్ల నాటి శిలాజ సత్యం:

భారతదేశపు భూగర్భ శాస్త్ర చరిత్రలో సువర్ణాక్షరాలతో లిఖించదగిన ఒక అద్భుతమైన ఆవిష్కరణ 2024 సంవత్సరంలో ప్రపంచానికి వెల్లడైంది. గుజరాత్‌లోని కచ్ ప్రాంతంలో జరిగిన తవ్వకాలలో, సుమారు నాలుగున్నర కోట్ల సంవత్సరాల క్రితం భూమిపై జీవించిన ఒక అతిపెద్ద సర్పం యొక్క శిలాజాలు కనుగొనబడ్డాయి. ఈ ప్రాణికి మన దేశపు ఘనమైన పురాణాల నుంచి, నాగాధిపతి, శివుని కంఠాభరణమైన వాసుకి పేరును స్ఫూర్తిగా తీసుకుని "వాసుకి ఇండికాస్" (Vasuki Indicus) అని నామకరణం చేయడం జరిగింది.

ఈ ఆవిష్కరణ కేవలం జీవశాస్త్ర పరంగానే కాక, పురాణాలను, చరిత్రను, శాస్త్రాన్ని ఒకే తాటిపైకి తీసుకువచ్చిన ఒక అపూర్వమైన ఘట్టంగా నిలిచింది. ప్రపంచ చరిత్రలో ఇప్పటివరకు కనుగొనబడిన సర్ప శిలాజాలలో, పరిమాణం పరంగా ఇదే అతిపెద్దదిగా నిరూపించబడటం, భారతీయ పాలియోంటాలజీకి ఒక గొప్ప గౌరవాన్ని తెచ్చిపెట్టింది.

చారిత్రక నేపథ్యం: ఇయోసీన్ యుగం (Eocene Epoch)

వాసుకి ఇండికాస్ జీవించిన కాలం సుదూరమైన భూగర్భ చరిత్రలో ఇమిడి ఉంది. ఇది ఇయోసీన్ యుగం (46 మిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం) నాటిది. ఈ కాలాన్ని అర్థం చేసుకోవాలంటే, మానవ చరిత్రకు, డైనోసార్ల కాలానికి మధ్య ఉన్న అపారమైన సమయాన్ని మనం తెలుసుకోవాలి. డైనోసార్‌లు అంతరించిపోయిన సుమారు రెండు కోట్ల సంవత్సరాల తర్వాత, క్షీరదాలు భూమిపై తమ ఆధిపత్యాన్ని నిరూపించుకుంటున్న దశలో ఈ వాసుకి ఇండికాస్ జీవించింది.

భూగోళ పరిణామం: భారత్ యొక్క ప్రయాణం

వాసుకి ఇండికాస్ జీవించినప్పుడు, భూగోళ పటం ఇప్పుడు మనం చూస్తున్నట్లుగా లేదు. అన్ని ఖండాలు ఒకేసారి విడిపోయి, వేర్వేరు దిశలలో ప్రయాణించడం ప్రారంభించిన కాలం అది. ఈ యుగంలోనే మన భారతదేశపు భూభాగం ఆఫ్రికా ఖండం నుంచి విడిపోయిన ఒక పెద్ద ద్వీపంలా, ఆసియా ఖండం వైపు వేగంగా పరుగులు పెడుతూ ఉండేది. గుజరాత్‌లో శిలాజాలు దొరకడానికి ఈ చారిత్రక ప్రయాణమే ఒక ముఖ్య కారణం. అప్పటి గుజరాత్, ఆఫ్రికా క్లైమేట్‌ను పోలిన అత్యంత వేడి మరియు తేమతో కూడిన వాతావరణాన్ని కలిగి ఉండేది. ఈ భౌగోళిక పరిస్థితులే వాసుకి ఇండికాస్ వంటి దిగ్గజ సర్పాలు పెరగడానికి, పరిమాణంలో వృద్ధి చెందడానికి అవసరమైన అనుకూల పరిస్థితులను కల్పించాయి.

అసాధారణ వాతావరణం: ఉష్ణోగ్రతల ఆధిపత్యం

ఇయోసీన్ యుగం, భూమిపై నమోదైన అత్యంత ఉష్ణమండల (Tropical) వాతావరణాన్ని కలిగి ఉన్న కాలాలలో ఒకటి. ఈ సమయంలో భూమి యొక్క సగటు ఉష్ణోగ్రత చాలా అధికంగా ఉండేది. ముఖ్యంగా, మనం నివసించే ప్రాంతంలో వేసవిలో 38°C-40°C ఉష్ణోగ్రతలు ఉంటే, ఆనాటి భూమిపై ఉష్ణోగ్రతలు సుమారు 38°C నుండి 45°C మధ్య నిరంతరం కొట్టేవని పరిశోధకులు అంచనా వేశారు. సరీసృపాలు (Reptiles) చల్లని రక్తపు జీవులు కాబట్టి, వాటి జీవక్రియలు (Metabolism) చుట్టూ ఉన్న వాతావరణంపై ఆధారపడతాయి. అధిక ఉష్ణోగ్రతలు ఉండటం వలన, వాసుకి ఇండికాస్ వంటి సర్పాలు తమ శరీరాన్ని వేగంగా, పెద్దగా పెంచుకోవడానికి అవసరమైన ఉష్ణశక్తిని పుష్కలంగా పొందగలిగాయి. ఈ కాలంలోనే ఆర్కిటిక్ మరియు అంటార్కిటిక్ ధ్రువ ప్రాంతాలలో సైతం దట్టమైన వర్షారణ్యాలు (Rainforests) ఉండేవి.

ఆనాటి జీవజాలం: వేల్స్ మరియు ఏనుగుల పూర్వీకులు

వాసుకి ఇండికాస్ జీవించిన యుగంలో భూమిపై విచిత్రమైన జంతుజాలం ఉండేది. - నడిచే వేల్స్: నేటి సముద్రపు వేల్స్ (Whales) పూర్వీకులు ఆ కాలంలో నీటిలో ఈదడమే కాక, నేలపై నాలుగు కాళ్ళతో నడిచే జీవాలుగా ఉండేవి. - ప్రెడేటర్ బర్డ్స్: డైనోసార్‌లు అంతరించిపోవడంతో, ఎగరలేని భారీ వేట పక్షులు (Flightless Predator Birds) అపెక్స్ ప్రెడేటర్స్‌గా రాజ్యమేలాయి. - ఆదిమ ఏనుగులు: వాసుకి యొక్క ఆహార జాబితాలో, ప్రస్తుత ఏనుగుల (Elephants) కంటే భిన్నంగా, తొండం (Trunk) లేని ఆదిమ ఏనుగుల వంటి భారీ జంతువులు ఉండేవి. ఈ భారీ జంతుజాలం వాసుకి ఇండికాస్‌కు ఆహార వనరుగా మారి, దాని ఆధిపత్యాన్ని స్థిరపరిచింది.

ఆవిష్కరణ వివరాలు: ఫాసిల్ నుండి సర్పరాజం వరకు

వాసుకి ఇండికాస్ ఆవిష్కరణ వెనుక సుదీర్ఘమైన పరిశోధన మరియు శాస్త్రవేత్తల నిబద్ధత దాగి ఉంది.

ఈ శిలాజాల కథనం 2005వ సంవత్సరంలో ప్రారంభమైంది. గుజరాత్‌లోని కచ్ జిల్లాలో ఉన్న *పానంద్రో లిగ్నైట్ మైన్ (Panandhro Lignite Mine)*లో సాధారణ మైనింగ్ పనులు జరుగుతుండగా, కార్మికులకు కొన్ని పెద్ద ఎముక ముక్కలు లభించాయి. లిగ్నైట్ అనేది అత్యల్ప నాణ్యత గల బొగ్గు. ఈ బొగ్గు గనుల్లో దొరికిన ఆ ఎముక ముక్కలు సాధారణ జంతువుల శిలాజాల కంటే భిన్నంగా, చాలా పెద్ద పరిమాణంలో ఉండటం వల్ల, వాటి ప్రాముఖ్యతను గుర్తించారు.

వెన్నుపూసల దొంతర: వర్టిబ్రే నిర్మాణం

పరిశోధకులు తవ్వకాలను కొనసాగించినప్పుడు, వారికి వరుసగా సుమారు 25 నుండి 30 భారీ వెన్నుపూసలు (Vertebrae) లభించాయి. సాధారణంగా దొరికే పాము శిలాజాల వర్టిబ్రేల పరిమాణం, పూర్తి పాము పొడవు 10 నుంచి 15 అడుగులు ఉండేలా సూచిస్తాయి. కానీ, ఈ వర్టిబ్రేల నిర్మాణం మరియు పరిమాణం, ఇది 40 నుండి 50 అడుగుల కంటే ఎక్కువ పొడవు గల సర్పానికి చెందినదని స్పష్టంగా తెలియజేశాయి. ఇది ఏదో అసాధారణమైన ఆవిష్కరణ అని గ్రహించిన శాస్త్రవేత్తలు, శిలాజాలను మరింత లోతుగా అధ్యయనం చేయడానికి పూనుకున్నారు.

19 ఏళ్ల శ్రమ మరియు నామకరణం

కనుగొనబడిన శిలాజాలను పరిశోధించడానికి మరియు విశ్లేషించడానికి ఐఐటీ రూర్కీ (IIT Roorkee) పరిశోధకులు ముందుకు వచ్చారు. 2005లో ప్రారంభమైన ఈ పరిశోధన, సుమారు 19 సుదీర్ఘ సంవత్సరాల కృషి తర్వాత 2024లో ఫలించింది. వారు ఈ శిలాజాల వయస్సును (ఇయోసీన్ యుగం), పరిమాణాన్ని, మరియు దాని జీవన విధానాన్ని నిర్ధారించారు.

చివరకు, ఈ ప్రపంచంలోనే అతిపెద్దదైన సర్పానికి పేరు పెట్టాల్సి వచ్చినప్పుడు, వారు భారతదేశపు ఆధ్యాత్మిక మూలాల వైపు దృష్టి సారించారు. శివుడి మెడలో ఉండే నాగాధిపతి, అత్యంత శక్తివంతుడైన "వాసుకి" పేరును స్ఫూర్తిగా తీసుకుని, ఈ భారతీయ అతిపెద్ద సర్పానికి "వాసుకి ఇండికాస్" అని నామకరణం చేశారు. ఈ పేరు కేవలం పరిమాణం యొక్క గొప్పతనాన్ని మాత్రమే కాక, భారతీయ వారసత్వాన్ని కూడా ప్రపంచానికి చాటింది.

వాసుకి ఇండికాస్: పరిమాణం, శక్తి, మరియు వేట వ్యూహం

వాసుకి ఇండికాస్ యొక్క భౌతిక లక్షణాలు, అది ఆనాటి జీవజాలంలో ఎందుకు అపెక్స్ ప్రెడేటర్‌గా (Apex Predator) నిలిచిందో వివరిస్తాయి.

ప్రపంచ రికార్డు పరిమాణం: 50 అడుగుల నిడివి

పరిశోధకుల అంచనా ప్రకారం, వాసుకి ఇండికాస్ యొక్క పొడవు సుమారు 35 అడుగుల (10.6 మీటర్లు) నుండి గరిష్టంగా 50 అడుగుల (15 మీటర్లు) వరకు ఉండే అవకాశం ఉంది. ఈ అంచనా, దాని వర్టిబ్రేల పరిమాణం, ఆకారం మరియు నిర్మాణాన్ని ఆధారం చేసుకుని రూపొందించబడింది.

టైటానోబోవాతో పోలిక: వాసుకి ఇండికాస్ కనుగొనబడక ముందు, కొలంబియాలో లభించిన టైటానోబోవా (Titanoboa) అనే సర్పం సుమారు 42-45 అడుగుల పొడవుతో ప్రపంచంలో అతిపెద్ద సర్పంగా పరిగణించబడింది. వాసుకి ఇండికాస్, గరిష్ట పరిమాణంలో టైటానోబోవాను మించిపోయే అవకాశం ఉండటం వలన, ఇది ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద సర్పంగా రికార్డు సృష్టించింది.

ఇది కేవలం పొడవు మాత్రమే కాక, బలమైన, కండరాలు పుష్కలంగా ఉన్న (Muscular) భారీపాము. దాని శరీరం యొక్క దృఢత్వం, ఆనాటి అతిపెద్ద జంతువులను వేటాడటానికి అనుకూలంగా ఉండేది.

వేట విధానం: విషం లేని బలం

ఆధునిక విషపూరిత పాములకు (Venomous Snakes) భిన్నంగా, వాసుకి ఇండికాస్ విషరహితమైనది (Non-Venomous). ఇది తన భారీ పరిమాణం మరియు శక్తిని ఉపయోగించి వేటాడేది.

చుట్టేసి చంపడం (Constriction): ఈ సర్పం తన ఆహారాన్ని చుట్టూ చుట్టుకుని, గట్టిగా ఒత్తిడి కలిగించి, ఆ జంతువు ఊపిరి ఆడకుండా (Suffocation) చేసేది, ఆ తర్వాత దాన్ని తినేసేది.

దాని ఆహారంలో నేలపై నడిచే వేల్స్ పూర్వీకులు, తొండం లేని ఆదిమ ఏనుగులు వంటి పెద్ద జంతువులు ఉండేవి. వాటిని సైతం పూర్తి స్థాయిలో చుట్టేసి చంపగలిగేంత శక్తి దీనికి ఉండేది. దీని వేట విధానం, ఆనాటి ఆహార గొలుసులో (Food Chain) దీని స్థానాన్ని, అపారమైన శక్తిని సూచిస్తుంది. అధిక ఉష్ణోగ్రత వలన లభించిన అదనపు శక్తి, దాని కండర శక్తిని మరియు వేట సామర్థ్యాన్ని పెంచిందని భావించవచ్చు.

పౌరాణిక అనుసంధానం: వాసుకి - నీలకంఠుని కథ

"వాసుకి ఇండికాస్" అనే నామకరణం, శాస్త్రాన్ని మరియు భారతీయ ఆధ్యాత్మికతను కలిపే ఒక ముఖ్యమైన అంశం.

* నాగాధిపతి వాసుకి: హిందూ పురాణాలలో, వాసుకి నాగాలోకానికి రాజుగా, భక్త శిరోమణిగా పూజలందుకుంటాడు. నిరంతరం పరమశివుడిని ఆరాధించే వాసుకిని శివుడు తన మెడలో హారంగా ధరించాడు. ఈ నాగాధిపతి పరాక్రమం, భక్తి మరియు దైవత్వం భారతీయ సంస్కృతిలో ప్రత్యేక స్థానాన్ని కలిగి ఉన్నాయి.

* క్షీరసాగర మథనం - హాలాహలం: వాసుకి పాత్ర పోషించిన అత్యంత ముఖ్యమైన ఇతిహాసం "క్షీరసాగర మథనం" (Churning of the Milky Ocean). దేవతలు మరియు అసురులు అమృతం కోసం పాల సముద్రాన్ని చిలకడానికి (Churn) ప్రయత్నించినప్పుడు, ఈ ప్రక్రియలో వాసుకిని తాడుగా ఉపయోగించారు.

మందర పర్వతాన్ని కవ్వంగా ఉపయోగించి, దాని చుట్టూ నాగాధిపతి అయిన వాసుకిని తాడులా చుట్టారు. అసురులు వాసుకి తల వైపు, దేవతలు తోక వైపు ఉండి సముద్రాన్ని చిలికారు.

ఈ తీవ్రమైన మథన ప్రక్రియ వలన, వాసుకి శరీరం నుంచి హాలాహలం అనే అత్యంత భయంకరమైన విషం వెలువడింది. ఈ విషం ముల్లోకాలకు ప్రాకి, సృష్టి మొత్తాన్ని నాశనం చేస్తుందనే భయం ఏర్పడింది.

సమస్త జీవకోటిని కాపాడటానికి మహాశివుడు ఆ హాలాహలాన్ని తానే మింగి, తన కంఠంలో నిలిపివేశారు. ఆ విష ప్రభావం వల్ల ఆయన కంఠం నీలి రంగులోకి మారింది, అప్పటి నుండి ఆయన నీలకంఠుడుగా ప్రసిద్ధి చెందారు.

పేరు వెనుక ప్రేరణ:

ఐఐటీ రూర్కీ శాస్త్రవేత్తలు 'వాసుకి ఇండికాస్' అనే పేరును పెట్టడానికి కారణం, ఈ శిలాజ సర్పం యొక్క అపారమైన శక్తి మరియు ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద పరిమాణం. పురాణాలలో వాసుకి ఎంతటి శక్తివంతమైన నాగాధిపతిగా ప్రసిద్ధి చెందాడో, నాలుగున్నర కోట్ల సంవత్సరాల క్రితం ఈ సర్పం కూడా ఆనాటి జీవజాలంలో అంతే శక్తివంతమైన స్థానాన్ని కలిగి ఉందని భావించారు. ఈ పేరు భారతదేశపు శాస్త్రీయ ఆవిష్కరణకు, దాని పౌరాణిక వైభవానికి మధ్య ఒక సంధానకర్తగా నిలిచింది. పౌరాణిక వాసుకి, శిలాజ వాసుకి ఒకటే కానప్పటికీ, ఈ పేరు భారతీయ చరిత్ర యొక్క గొప్పతనానికి నిదర్శనంగా మారింది.

వాసుకి ఇండికాస్ వంటి దిగ్గజ శిలాజాల ఆవిష్కరణ, ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రళయాల గురించి, లెవియతన్ (Leviathan) వంటి పౌరాణిక జీవుల గురించి ఉన్న అపోహలను మరియు భయాలను మళ్లీ తెరపైకి తీసుకువచ్చింది.

* లెవియతన్ మరియు ప్రళయ సిద్ధాంతం: వివిధ మతాలు మరియు సంస్కృతులలో, ముఖ్యంగా యూదు-క్రైస్తవ సంస్కృతులలో, ప్రళయకాలం (Doomsday) సమీపించినప్పుడు ఉద్భవించే భయంకరమైన సముద్ర రాక్షసుడిగా లెవియతన్ గురించి ప్రస్తావన ఉంది. అదేవిధంగా, లోతైన సముద్రాలలో జీవించే అతిపెద్ద చేపలైన ఓర్ ఫిష్ (Oarfish) వంటివి అప్పుడప్పుడు తీరాలకు కొట్టుకు రావడం లేదా కనిపించడం, ప్రపంచ అంతానికి లేదా ప్రకృతి వైపరీత్యాలకు సంకేతాలుగా చాలా మంది భావిస్తారు. వాసుకి ఇండికాస్ ఆవిష్కరణ, ఈ రెండు సంఘటనలను ఒకేసారి చూసి, ప్రపంచం అంతమైపోతుందేమోనని కొంతమంది భయపడ్డారు.

శాస్త్రీయ దృక్పథం:

శాస్త్రవేత్తలు మరియు పరిశోధకులు ఈ భయాలను ఖండించారు.

వాసుకి ఇండికాస్ అనేది నాలుగున్నర కోట్ల సంవత్సరాల క్రితం అంతరించిపోయిన ప్రాణి యొక్క శిలాజం. ఇది ప్రస్తుతం జీవించి ఉన్న జీవి కాదు. ఇది కేవలం చరిత్రలో మన భూమిపై సంచరించిన జీవరాశుల గొప్పతనాన్ని, పరిణామ క్రమాన్ని మాత్రమే తెలియజేస్తుంది.

ఓర్ ఫిష్‌లు లోతైన సముద్రపు అడుగున సుమారు 1000 అడుగుల లోతులో జీవిస్తాయి. అవి వయస్సు మీరినప్పుడు, అనారోగ్యంతో ఉన్నప్పుడు లేదా సముద్రపు ప్రవాహాలలో మార్పుల కారణంగా అరుదుగా పైకి వచ్చి, తీరాలకు కొట్టుకువస్తాయి. దీనికి ప్రపంచ అంతానికి ఎలాంటి సంబంధం లేదు. అలాగే, లెవియతన్ వంటి సర్పాలు ప్రస్తుతం భూమిపై జీవించి ఉన్నాయనడానికి ఎటువంటి శాస్త్రీయ ఆధారాలు లేవు.

కాబట్టి, వాసుకి ఇండికాస్ ఆవిష్కరణ అనేది కేవలం పరిశోధనాత్మక విజయం మాత్రమే. దీనిని ప్రళయానికి లేదా భవిష్యత్తుకు ముడిపెట్టడం అపోహ మాత్రమే. దీని నుంచి మనం పొందాల్సింది జ్ఞానం మరియు భూమి చరిత్రపై అవగాహన.

వాసుకి ఇండికాస్ ఆవిష్కరణ, ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద సర్ప శిలాజం మన భారతదేశంలో కనుగొనబడటం, భారతీయ శాస్త్రవేత్తలకు మరియు దేశానికి ఎంతో గర్వకారణం. ఈ పరిశోధన, పురాతన భారతదేశం యొక్క గొప్ప జీవవైవిధ్య చరిత్రను, ఆనాటి వాతావరణ పరిస్థితులను మరియు భూమిపై జీవకోటి యొక్క అసాధారణ పరిమాణ పరిణామాలను స్పష్టంగా తెలియజేస్తుంది.

వాసుకి ఇండికాస్ కథ మనకు అత్యంత ముఖ్యమైన పాఠాన్ని నేర్పుతుంది. భూమి యొక్క చరిత్ర సుమారు 13.8 బిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం బిగ్ బ్యాంగ్‌తో ప్రారంభమైంది. డైనోసార్‌లు అంతరించిపోయాయి. వాసుకి ఇండికాస్ వంటి దిగ్గజాలు అంతరించాయి. సుమారు మూడు లక్షల సంవత్సరాల క్రితం మాత్రమే ఆధునిక మానవులు (Modern Humans) వచ్చారు. ఈ అపారమైన కాలచక్రంలో, మనమంతా కేవలం కొన్ని దశాబ్దాల పాటు మాత్రమే జీవించడానికి వచ్చిన అతిథులం.

మనం నివసించే ఈ చిన్న సమయ ప్రవాహంలో, మన భయాలు, బాధలు, ఆనందాలు—ఏవైనా—భూమి యొక్క అనంతమైన చరిత్ర ముందు చాలా చిన్నవిగా కనిపిస్తాయి. వాసుకి ఇండికాస్ వంటి శిలాజాలు, చరిత్రకు నిదర్శనంగా మన భూమి కింద దాగి ఉన్నాయి, యాదృచ్ఛికంగా మనకు దొరుకుతున్నాయి.

వాసుకి ఇండికాస్ వారసత్వం

ఈ సర్పం యొక్క పేరులో ఇమిడి ఉన్న పౌరాణిక, చారిత్రక అంశాలు భారతీయ వారసత్వాన్ని, శాస్త్రీయ పురోగతిని ప్రపంచానికి చాటాయి. వాసుకి ఇండికాస్ అనేది కేవలం ఒక శిలాజం కాదు, అది కాలానికి నిదర్శనం, సృష్టి యొక్క అనంత శక్తికి ప్రతిరూపం.

శాస్త్రం, పురాణం రెండింటి కలయికతో భారతదేశపు నేలపై ఆవిష్కృతమైన ఈ సర్ప రాజం, భవిష్యత్ తరాలకు పరిశోధనా స్ఫూర్తిని, మన చరిత్రపై మరింత ఆసక్తిని పెంచుతుందని ఆశిస్తున్నాము. ఈ పరిశోధనల ద్వారానే మనం మన మూలాలను, మన చుట్టూ ఉన్న ప్రపంచం యొక్క పరిణామ క్రమాన్ని మరింత లోతుగా అర్థం చేసుకోగలుగుతాము.