తిరుమల శ్రీ వెంకటేశ్వర స్వామి ఆలయం - చరిత్ర, పురాణం, మరియు దర్శనీయ స్థలాలు - Tirumala Tirupathi temple full details
భారతదేశంలోని ప్రసిద్ధమైన హిందూ దేవాలయాలలో ఒకటైన తిరుమల శ్రీ వేంకటేశ్వర స్వామి ఆలయం, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని చిత్తూరు జిల్లా, తిరుపతి పట్టణానికి ఉత్తర దిశలో ఉన్న వెంకటాద్రి కొండపై ఉంది. ఈ దేవాలయం ఏడు కొండల మీద ఉన్నందున దీనిని ఏడు కొండల దేవుడు అని కూడా పిలుస్తారు. భక్తుల నమ్మకం ప్రకారం ఇది కాలియుగ వైకుంఠం. అంటే వైకుంఠానికి సమానమైన పుణ్యక్షేత్రం.
Tirumala Venkateshwara Swamy Temple
పురాణ కథనం:
పురాణాల ప్రకారం, ఈ తిరుమల పర్వతం ఒకప్పుడు విష్ణువు నివసించిన పవిత్ర స్థలంగా చెప్పబడింది. ఒకసారి భూదేవి మరియు లక్ష్మీదేవి మధ్య తగాదా జరుగుతుంది. ఆ సందర్భంలో విష్ణువు భూమిపైకి వచ్చి వెంకటాద్రి పర్వతం వద్ద నివాసం ఏర్పరుచుకుంటాడు. ఆయన రూపమే శ్రీనివాసుడు లేదా వేంకటేశ్వరుడు.
పద్మావతి దేవి వివాహం:
శ్రీనివాసుడు భూమిపైకి వచ్చిన తర్వాత, ఒకసారి పద్మావతి దేవి అనే రాజకుమారిని కలుసుకుంటాడు. ఆమె విష్ణువు యొక్క అవతారమయిన లక్ష్మీ దేవి అని పురాణాలు చెబుతున్నాయి. ఈ ఇద్దరి వివాహం చాలా వైభవంగా జరిగింది. వివాహ ఖర్చు కోసం శ్రీనివాసుడు కుబేరుడు అనే ధనదేవుడి వద్ద నుండి అప్పు తీసుకున్నాడు. భక్తులు ఈరోజుకీ హుండీ ద్వారా సమర్పించే నైవేద్యాలు, ధనార్పణలు అన్నీ ఆ అప్పు తీర్చడానికే అని నమ్మకం ఉంది. అందుకే “ఎప్పటికీ తిరిగి ఇవ్వని అప్పు తిరుమల అప్పు” అనే మాట ప్రసిద్ధి చెందింది.
ఆలయ చరిత్ర:
తిరుమల ఆలయానికి సుమారు 2000 సంవత్సరాల పైగా చరిత్ర ఉంది. చోళులు, పాండ్యులు, విజయనగర రాజులు మొదలైన అనేక రాజవంశాలు ఈ ఆలయానికి విరాళాలు ఇచ్చాయి. ప్రత్యేకంగా విజయనగర రాజు శ్రీ కృష్ణదేవరాయలు ఆలయానికి బంగారు వస్త్రాలు, ఆభరణాలు, బెల్లం విందులు సమర్పించి ఆలయాన్ని మరింత వైభవవంతం చేశారు.
ఆలయ నిర్మాణ శైలి:
తిరుమల ఆలయం ద్రావిడ శైలిలో నిర్మించబడింది.
గర్భగృహంలో స్వామివారి విగ్రహం స్వయంభూ విగ్రహం. అంటే ప్రకృతిగా ఏర్పడినది అని నమ్మకం.
గోపురాలు, మహాద్వారం, మూకామందపం, వాకిలి మండపం లాంటి భాగాలు ద్రావిడ కట్టడ నిర్మాణానికి ఉదాహరణలు.
ప్రధాన గోపురం “అనంద నీలయమయ్య గోపురం” బంగారు పూతతో మెరిసిపోతుంది.
Tirumala Tirupathi Devasthanam
తిరుమలలో జరిగే సేవలు:
ప్రతి రోజు తిరుమలలో అనేక సేవలు జరుగుతాయి. వాటిలో ముఖ్యమైనవి. 1. సుప్రభాతం: ఉదయం స్వామివారిని మేల్కొల్పే మొదటి సేవ. 2. తొమ్మిది రకాల అర్చనలు: స్నపన, ఆరాధన, అలంకరణ మొదలైనవి. 3. సహస్రదీపాలంకరణ సేవ: సాయంత్రం దీపాలతో స్వామివారికి మహా ఆరాధన. 4. ఏకాంతసేవ: రాత్రి స్వామివారికి విశ్రాంతి కల్పించే చివరి సేవ. 5. బ్రహ్మోత్సవాలు: ప్రతి సంవత్సరం జరిగే అత్యంత వైభవమైన ఉత్సవాలు.
తిరుమలలో దర్శనీయ స్థలాలు:
1. పాపవినాశనం తీర్థం: భక్తులు ఇక్కడ స్నానం చేస్తే అన్ని పాపాలు తొలగుతాయని విశ్వాసం ఉంది. ఆలయానికి తూర్పు దిశలో ఉన్న ఈ తీర్థం అత్యంత పవిత్రమైనది.
2. ఆకాశ గంగ: ఇది తిరుమలలోని పవిత్ర జలప్రవాహం. ఆలయ అర్చకులు ఈ నీటిని ప్రతిరోజు స్వామివారి అభిషేకానికి ఉపయోగిస్తారు.
3. శిలాతోరణం: ప్రకృతిలో ఏర్పడిన రాతి వంతెన ఆకారం కలిగిన రాతి నిర్మాణం. ఇది భూగర్భ శాస్త్రపరంగా కూడా అరుదైనది.
4. జపాలి తీర్థం: ఇక్కడ మహర్షి జపాలి తపస్సు చేసినట్లు పురాణాలు చెబుతాయి. ఇది భక్తులకో ఆధ్యాత్మిక ప్రేరణ స్థలం.
5. వేంకటేశ్వర జూలాజికల్ పార్క్: ప్రకృతి ప్రేమికులకు, కుటుంబాలతో తిరగడానికి ఇది ఒక అందమైన ప్రదేశం. ఇక్కడ ఎన్నో జంతువులు, పక్షులు ఉన్నాయి.
6. అలిపిరి మెట్లు & శ్రీవారి మెట్లు: తిరుపతి పట్టణం నుండి తిరుమల వరకు సుమారు 3550 మెట్లు ఉన్నాయి. భక్తులు వీటిని పాదయాత్రగా ఎక్కి స్వామివారిని దర్శించుకుంటారు. ఈ ప్రయాణం భక్తులకు ఆధ్యాత్మిక అనుభూతిని ఇస్తుంది.
పండుగలు & ఉత్సవాలు:
తిరుమలలో సంవత్సరమంతా పండుగలే. బ్రహ్మోత్సవం: సెప్టెంబరు - అక్టోబరు నెలల్లో జరిగే ప్రధాన ఉత్సవం. వైకుంఠ ఏకాదశి: ఈ రోజున స్వామివారి దర్శనం చాలా పవిత్రమైనదిగా భావిస్తారు. రథసప్తమి, హనుమాన్ జయంతి, రామనవమి వంటి పండుగలు కూడా ఘనంగా జరుగుతాయి.
తిరుమల కేవలం ఒక దేవాలయం మాత్రమే కాదు, ఇది కోట్లాది భక్తుల భక్తి, నమ్మకం, మరియు ఆశల నిలయం. “వేంకటేశ్వర స్వామి సర్వ భక్తులను రక్షిస్తాడు, వారి కోరికలు నెరవేరుస్తాడు” అని ప్రతి భక్తుడు విశ్వసిస్తాడు.
తిరుమల దర్శనం జీవితంలో ఒక్కసారి అయినా చేయాలని ప్రతి హిందువు ఆకాంక్షిస్తాడు. “ఏడు కొండల ఎడలున్న వెంకటేశ్వరుడు, భక్తుల భరోసా” అని అనడం యాదృచ్ఛికం కాదు. అది విశ్వాసం యొక్క ప్రతీక.